آرامگاه شاه شجاع
یکی از ممدوحان حافظ شیرازی ، معروف به شاه شجاع یکی از پادشاهان آل مظفر که ۳۳ سال حاکم فارس بود و در سال ۷۸۶هجری براثر بیماری درگذشت و چون وصیت کرده در زمین های مصلی و در جوار قبر شیخ محمود قطب‌الدین به خاک سپرده شد.
یکی از نوادگان وی در زمان کریم خان زند ، سنگ قبری را بر روی قبر شاه نصب کرد. بنای امروزی مقبره شاه شجاع حاصل تلاش انجمن آثار ملی است.
درون آرامگاه مزین به کاشی و معرق کاری و چهارکتیبه از اشعار شاه شجاع و حافظ درون گنبد و چهار کتیبه از اشعار حافظ در ستایش شاه شجاج در قسمت بیرونی گنبد به خط نستعلیق می باشد.
این بنا در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.
آرامگاه خواجوی کرمانی
قبر آرامگاه خواجو مشرف بر دروازه قرآن می‌باشد. آب چشمه معروف رکناباد نیز از کنار مقبره خواجو می‌گذرد. این آرامگاه در سال ۱۳۱۵ شمسی با اعتبارات اداره فرهنگ فارس ساخته شد.
محل آرامگاه در محوطه‌ای بدون سقف قرار دارد. در وسط صفه آن سنگ قبری است که بالای آن محدب و دارای برآمدگی است. روی این سنگ کتیبه‌ای که بیانگر قبر خواجو باشد وجود ندارد.
باغ هفت تنان شیراز
باغ هفت تنان در نزدیکی حافظیه واقع شده که یکی از قدیمی‌ترین اماکن تاریخی شیراز است. در داخل این باغ یک تالار بسیار بزرگ قرار دارد که تنها روی دو ستون ساخته شده است.
این باغ در گذشته و در روزهای خشکسالی آغوشی پر از امید به روی مردم می گشود و مردم شیراز در طلب باران و استجابت دعا در آن گرد هم می آمدند. اثری که تا سال ها پیش خانقاه درویش‌ها و مرتاضان بود و این روزها مرمت شده است تا به عنوان موزه سنگ و کاشی از مردم میزبانی کند
این بنا تا سال‌ها پیش ، خانقاه درویش‌ها و مرتاضان بود و اکنون چند سالی است که به موزه سنگ تبدیل شده و نمونه‌هایی از سنگ‌های تاریخی و کتیبه‌های کهن در آن نگهداری می‌شود.
علت نامگذاری این بنا به هفت تنان ، وجود هفت قبر از هفت عارف در این باغ است که کریمخان زند روی هر کدام ، سنگ بزرگ بدون کتیبه‌ای نصب کرده‌است.
حوض بزرگی هم در وسط عمارت اصلی به چشم می‌خورد که در گذشته از آب رکن‌آباد پر می‌شده است.
دیدنی های جالب باغ هفت تنان شیراز عبارتند از مقبره های عارفان
یکی از دلایل اهمیت این باغ ، وجود 7 سنگ در آن است که گفته می شود مقبره عارفانی گمنام هستند.
بر اساس روایات ، این 7 عارف در گذشته در این باغ به عبادت و ریاضت می پرداختند و هرگاه یکی از دنیا می رفت ، دیگران مراسم کفن و دفنش را انجام می دادند. وقتی آخرین نفر که از مرگ خود آگاهی یافت به غسال شهر خبر داد و او را احضار کرد و گفت: ما هفت نفر بودیم که شش نفرمان یکی یکی جهان را بدرود گفته و به جهان دیگر پا نهادند و من تنها ماندم؛ حال که مرگ من نیز فرا رسیده است ، تو را احضار کردم و قبر خود را نیز در سمت پایین پای نفر ششم حفر کرده ام. بدن مرا غسل بده و در آن جا دفن کن.
نقاشی های چشم نواز
نقاشی های ایوان عمارت هفت تنان از بخش های جذاب آن هستند؛ شاهکارهایی از رنگ روغن بر روی گچ که هنر «آقا صادق» نقاش چیره‌دست روزگار زندیه را به رخ می کشند.
موزه کاشی و سنگ
سنگ هایی از پاسارگاد ، تخت جمشید ، خانه زینت الملوک ، تابوت های سنگی پیش از تاریخ ، سنگ قبرهای باستانی ، پایه ستون های قصر ابونصر ، آثار سنگی دوران ساسانیان تا دوره قاجار و ... از جمله آثاری هستند که در این موزه به نمایش درآمده اند.
تخت جمشید شیراز
بنای باشکوه تخت جمشید بی‌شک برترین بنای تاریخی شیراز است ، این بنای عظیم در فاصله‌ی ۵۷ کیلومتری شیراز قرار دارد و قدمت آن به ۵۱۸ سال قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد. این بنای تاریخی به دستور داریوش ، شاه هخامنشی ساخته شده است.
براساس خشت نوشته‌ها و سنگ نوشته‌های کشف شده در تخت جمشید ، نام اصلی آن پارسه است. این نوشته‌ها که روی دیوار تچر و از زمان ساسانیان باقی مانده‌اند ، نشان می‌دهند که در آن زمان این‌جا صد ستون نام داشته است. پس از خلق شاهنامه توسط فردوسی ، جمشید پادشاه اسطوره‌ای ایران باستان ، جانشین سلیمان شد و ایرانیان گفتند شاهی که در این‌جا بر روی تخت‌ها و روی دست افراد در سنگ نگاره‌ها نشان داده شده است ، جمشید بوده و این‌جا را تخت جمشید نامیدند. اروپایینان هم به این مکان پرسپولیس می‌گویند که به معنای مرکز تمدن پارس یا شهر پارسیان است.
ساخت تخت‌جمشید که یکی از برترین بناهای تاریخی جهان است ، در حدود دو هزار و پانصد سال پیش به دستور داریوش شروع شد و توسط جانشینان او ادامه یافت و تغییراتی در ساختمان اولیه‌ی آن داده شد.
سرای مشیر شیراز
سرای مشیر نیز که یکی از جاذبه‌های خوب شیراز به شمار می‌رود در جنوب شرقی بازار وکیل جنوبی واقع شده است و معماری جالب توجهی دارد.
مسجد عتیق شیراز
مسجد عتیق از دیگر مکان‌های دیدنی و قدیمی‌ترین مسجد در شیراز است که هفت درب دارد و افسانه‌های زیادی در خصوص آن‌ها وجود دارد. این مکان پررمزوراز در بخش شرقی شاه‌چراغ قرار دارد.
بنای اولیه این مسجد در سال ۲۸۱ هجری قمری در زمان عمرو لیث صفاری ساخته شده‌است.
عمارت دیوانخانه شیراز
عمارت دیوانخانه قوام ملکی مربوط به دوره قاجار است و در شیراز ، خیابان لطفعلی خان زند محله قوام واقع شده است.
این عمارت یکی از ابنیه ارزشمند دوره زندیه درشیراز بشمار می آید که در نزدیکی ارگ کریم خانی واقع شده و در گذشته به عمارت دیوان خانه کریم خان زند مشهور بوده است.
عمارت دیوانخانه از تالاری بزرگ تشکیل شده که این تالار بر دو ستون چوبی استوار شده است البته پیش ازاین به جای این دوستون چوبی دو ستون سنگی قرار داشته که در زمان قاجاریه توسط آقا محمد خان قاجار به تهران منتقل شده‌اند.
این بنا در دوره کریم خان زند به عنوان مرکز حکومتی و رسیدگی برامور اداری حکومت زندیه مورد استفاده بوده واز مهمترین ویژگی‌های معماری این بنا می‌توان به وجود نقاشی‌های بسیار زیبا در تمام بدنه ساختمان ، مقرنس‌کاری‌های روی چوب و سنگ ، مقرنس‌کاری‌های گچی وحجاری‌های روی سنگ‌ها با نقوش حیوانات و گیاهان اشاره نمود.
بنا 2 طبقه ساخته شده است و در حیاط آن یک حوض سرتاسری و یک حوض افقی در جلو شاه نشین به چشم می خورد. سبک معماری عمارت دیوانخانه همچون سایر بناهای دوره زندیه درونگرا است به گونه‌ا ی که ظاهر ساختمان ساده و فضای اندرونی مزین به انواع نقوش و تزئینات هنری است. این بنا در تاریخ 10/3/1351 به شماره 914 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
مجموعه پاسارگاد
مجموعه میراث جهانی پاسارگاد مجموعه‌ای از سازه‌های باستانی برجای‌مانده از دوران هخامنشی است که در شهرستان پاسارگاد در استان فارس جای گرفته‌است.
این مجموعه دربرگیرنده ساختمان‌هایی چون آرامگاه کوروش بزرگ ، باغ پادشاهی پاسارگاد ، کاخ دروازه ، پل ، کاخ بار عام ، کاخ اختصاصی ، دو کوشک ، آب‌نماهای باغ شاهی ، آرامگاه کمبوجیه ، ساختارهای دفاعی تل تخت ، کاروانسرای مظفری ، محوطهٔ مقدس و تنگه بلاغی است.
پاسارگاد ، پنجمین مجموعه ثبت‌شده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است که در نشست یونسکو که در تیرماه سال ۱۳۸۳ در چین برگزار شد به دلیل دارا بودن شاخص‌های فراوان با صد در صد آرا در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید.
کوروش پس از فتوحات فراوان در تاریخ ۵۲۶ پیش از میلاد به قبایل سکاها در آسیای مرکزی حمله کرد که متاسفانه در جنگ با ماساگت‌ها (ماساگت‌ها یکی از اقوام ایرانی‌تبار و یک تیره‌ی سکایی نیمه صحراگرد در آسیای میانه بودند) کشته (این روایت از هرودوت است و صحت آن چندان مشخص نیست) و در پاسارگاد به خاک سپرده شد.
موزه پارس یا عمارت کلاه فرنگی شیراز
موزه پارس در میان باغ نظر بنا شده است. این موزه به عنوان قدیمی‌ترین موزه استان فارس شناخته می‌شود و آثار با ارزش بسیاری از ادوار مختلف تاریخی در خود جای داده است.
در این موزه آثار نقاشان مشهور دوره زندیه به چشم می‌خورد همچنین در محوطه بیرونی موزه پارس ، سنگ‌های ازاره کاخ خورشید با نقوش شاهنامه وجود دارد
عمارت کلاه فرنگی با نظارت مستقیم کریم خان زند در دو طبقه با سقف شیروانی به ارتفاع ۱۴/۸۰ متر ساخته شد. این بنا به روی سکویی با ارتفاع ۱/۳۰ سانتی‌متر از کف باغ قرار دارد.
مسجد نصیرالملک شیراز
مسجد نصیرالملک یکی از مساجد قدیمی شیراز است. این مسجد در محله گود عربان که در قدیم به محله اسحق بیگ معروف بوده واقع در جنوب خیابان لطفعلی‌خان زند و در نزدیکی شاه‌چراغ و در کوچهٔ نصیرالملک قرار دارد.
خانه زینت الملک
خانه زینت الملک از آثار به جای مانده از دوران قاجار است و به دلیل سکونت زینت الملک قوامی ، دختر قوام الملک چهارم ، به این نام معروف است.
سقف تمام اتاق‌های این خانه از جنس چوب است که با نقاشی‌هایی تزئین شده‌اند.
خانه زینت الملک در مجاورت نارنجستان قوام شیراز قرار دارد و از طریق یک راهروی زیرزمینی به آن ارتباط دارد.
باغ دلگشا
باغ دلگشا یکی از باغ‌های تاریخی شیراز است که پیشینه‌ی آن به دوران پیش از اسلام و زمان فرمانروایی ساسانیان می‌رسد و نخستین کلاه فرنگی ایران در این باغ به ثبت رسیده است.